Rocznica wybuchu powstania kościuszkowskiego 24 marca 1794r.

W wyniku II rozbioru Polski, RP utraciła najbardziej urodzajne ziemie, ważne centra gospodarcze (ośrodki przemysłowe i rzemieślnicze) co przyczyniło się do upadku gospodarki i handlu, wzrosły ceny żywności, pojawiło się bezrobocie i nędza.
Utworzono oboz niepodległościowy, który nie pogodził się z utratą ziem i przygotowywał powstanie – czołowi reformatorzy Sejmu Wielkiego skupieni wokół Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja, przebywający na emigracji, przygotowywali powstanie; na dowódcę powstania wysuwali kandydaturę Tadeusza Kościuszko. Caryca Katarzyna II przez swojego ambasadora zażądała zmniejszenia armii polskiej o 50%. Caryca zamierzała wypowiedzieć wojnę Turcji i nie mogła sobie pozwolić na pozostawienie tak dużej armii polskiej obawiając się rozruchów. 12 marca 1794 r. dowódca I Wielkopolskiej Brygady Kawalerii brygadier Józef Madaliński odmówił zmniejszenia oddziału i rozpoczął marsz spod Ostrołęki kierując się na Kraków. Tadeusz Kościuszko. 24 marca 1794 r. na rynku krakowskim ogłosił on Akt insurekcji (powstania) wzywający wszystkich mężczyzn do powstania (od 18-28 roku życia). Kościuszko złożył przysięgę i zapowiedział ustanowienie Rady Najwyższej Narodowej (rząd) i sądów kryminalnych do spraw zdrajców.
Został Naczelnikiem z władzą dyktatorską. Hasłem insurekcji było: „Wolność, Całość, Niepodległość”.
Po początkowych sukcesach polskich pod Racławicami, w Warszawie , we Lwowie, nastąpiły porażki. Prusy przystąpiły do powstania po stronie Rosji, co umożliwiło serie rosyjskich sukcesów: Maciejowice, Wilno, Warszawa. Powstanie upadło i nastąpił III rozbiór Polski 24 października 1795 r. i abdykacja (zrzeczenie się tronu) Stanisława Augusta.
Powstanie kościuszkowskie było pierwszym z powstań narodowych mających na celu odzyskanie niepodległości. Mimo klęski
powstała legenda powstańcza żywa w literaturze, muzyce i sztuce będąc wzorem postępowania Polaka – patrioty.