Miesiąc: marzec 2023

„Twórczość literacka Fredry rozwijała się na płaszczyźnie dwóch epok: romantyzmu i pozytywizmu. W jego dziełach przewijały się wątki typowe zarówno dla tradycji oświeceniowej komedii, jak i mieszczańskiego humoru Młodej Polski. Humor ten był raczej łagodny, a wyrozumiałość dla przywar bliźnich znacząca. Fredro sądził, że jego sztuki teatralne winny przede wszystkim bawić widza.

W dobie porozbiorowej i popowstaniowej, po zranionych nadziejach związanych z osobą Napoleona, stało się to powodem gwałtownych napaści ze strony innych literatów. W okresie służby narodowej ktoś, kto nie chciał wychowywać, dawać świadectwa i pobudzać uczuć patriotycznych, był ideologicznie nie do zaakceptowania. Aleksander Fredro został zaatakowany przez Seweryna Goszczyńskiego, Edwarda Dembowskiego, Aleksandra Dunin-Borkowskiego i Juliana Bartoszewicza. Zarzucano mu drugorzędny talent, uleganie wzorcom francuskim, niemoralność oraz brak ducha narodowego. Badacze twórczości Fredry podają właśnie te zarzuty, skierowane w jego osobę i dorobek, jako bezpośrednią przyczynę wieloletniej przerwy w pisaniu. Fredro nadal tworzył, ale po roku 1854, każde jego dzieło lądowało na dnie szuflady. Być może na tą decyzję wpływał wiek artysty lub postępujące z upływem lat skłonności do mizantropii?

Jego literacki dorobek jest niezwykle bogaty. Wystarczy wspomnieć o najważniejszych dziełach: „Zemsta”, „Pan Jowialski”, „Śluby panieńskie”, „Odludki i poeta”, „Damy i Huzary”, „Trzy po trzy”, „Dożywocie”, „Mąż i żona”. Wiele z utworów Aleksandra Fredy cieszy się zainteresowaniem czytelników, co znajduje wyraz w chętnej i częstej adaptacji jego sztuk na deskach teatralnych.”

Redakcja: Tomasz Leszkowicz, Natalia Stawarz

Czytaj więcej: https://histmag.org/aleksander-fredro-czlowiek-skrajnosci-osobistych-i-literackich-13629